భారీ వర్షాలు, వరదలు వచ్చినప్పుడు కొండచరియలు విరిగి పడటం, మట్టి ప్రవాహాలు రోడ్డుపైకి వచ్చి ప్రతిదాన్ని నాశనం చేయడం మనం న్యూస్‌లో తరచుగా చూస్తుంటాం. ఈ పరిస్థితుల్లో మనల్ని ఒక ప్రశ్న వేధిస్తూ ఉంటుంది. అదే – ల్యాండ్‌స్లైడ్స్‌ & మడ్‌స్లైడ్స్‌ నివారణ సాధ్యమా? అని. నిజంగా ఈ ప్రకృతి విపత్తులను పూర్తిగా ఆపగలమా? లేదా వాటి ప్రభావాన్ని తగ్గించగలమా? అన్నదే చాలా మందికి తెలియని విషయం. ఈ ఆర్టికల్‌లో మనం వాటి కారణాలు, నివారణ పద్ధతులు, మరియు తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలను గురించి సింపుల్‌గా, తెలుసుకుందాం.
కారణాలు
కొండచరియలు విరిగిపడటం అనేది అత్యంత సాధారణమైన జియోలాజికల్ ఈవెంట్. అవి లక్షలాది మందిని ప్రభావితం చేస్తాయి మరియు వేల మంది మరణాలకు కారణమవుతాయి. ఇవి తరచుగా మౌలిక సదుపాయాలు తక్కువగా ఉన్న లేదా సరిపోని దేశాలలో సంభవిస్తాయి. వాతావరణ మార్పు, పెరుగుతున్న ఉష్ణోగ్రతలు, ఇంకా మంచు దీనికి కారణాలు.
డేంజర్ జోన్స్
పాపువా న్యూ గినియా వంటివి, ఇక్కడ మే 2024లో కొండచరియలు విరిగిపడిన తరువాత 2,000 మంది సజీవంగా సమాధి అయ్యారని నివేదించబడింది.
రెండు నెలల తర్వాత, ఇండోనేషియాలో కుండపోత వర్షాలు సులవేసి ద్వీపంలో అక్రమ గోల్డ్ మైనింగ్ ఆపరేషన్‌పై కొండచరియలు విరిగిపడి, అక్కడ పనిచేస్తున్న కొంతమంది కార్మికులని బలితీసుకొన్నాయి.
కానీ యునైటెడ్ స్టేట్స్ వంటి అధిక ఆదాయ ప్రాంతాలలో కూడా కొండచరియలు విరిగిపడుతున్నట్లు నివేదించబడింది.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా సంవత్సరానికి వేల సంఖ్యలో కొండచరియలు విరిగిపడుతున్నాయి
అంచనా
2020లో, ప్రపంచ బ్యాంకు 1980 మరియు 2018 మధ్య దేశాల వారీగా సగటు వార్షిక వర్షపాతం వల్ల సంభవించిన గణనీయమైన కొండచరియల సంఖ్యను అంచనా వేసింది.
ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ప్రకారం, 1998 మరియు 2017 మధ్య, కొండచరియలు విరిగిపడటం దాదాపు 4.8 మిలియన్ల మందిని ప్రభావితం చేసింది మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా 18,000 మందికి పైగా మరణాలకు కారణమైంది.
ముఖ్యంగా మంచు ఉన్న పర్వత ప్రాంతాలలో మరిన్ని కొండచరియలు విరిగిపడతాయని భావిస్తున్నారు. శాశ్వత మంచు కరుగుతున్నప్పుడు, రాక్ స్లోప్స్ మరింత అస్థిరంగా మారవచ్చు, ఫలితంగా కొండచరియలు విరిగిపడతాయి.
రకాలు
కొండచరియలు విరిగిపడటం అనేది ముఖ్యంగా నాలుగు ప్రధాన రకాలుగా వర్గీకరించబడింది.
- పడిపోవడం
- దొర్లిపోవడం
- జారిపోవడం
- ప్రవాహాలు
కొండ లేదా ఇతర నిటారుగా ఉన్న వాలు నుండి గాలిలో పడే రాతి వంటి పదార్థాన్ని కలిగి ఉంటుంది. అది పడిపోయేటప్పుడు శిల కూడా దొర్లవచ్చు లేదా బౌన్స్ కావచ్చు.
ఒక రాతి పలక దాని పునాది నుండి ముందుకు కదిలి నేల వైపు దొర్లినప్పుడు దొర్లిపోవడం జరుగుతుంది.
వాలు యొక్క బేస్ వద్ద ఉన్న పదార్థం చీలిక కారణంగా పడిపోయినప్పుడు లేదా జారిపోయే ఉపరితలం అని పిలువబడే దాని కారణంగా స్లైడ్‌లు సంభవిస్తాయి.
వాలు పదార్థం దారితప్పి ద్రవంలా క్రిందికి జారిపోయినప్పుడు ప్రవాహాలు జరుగుతాయి. సాధారణంగా బురదజల్లులు మరియు రాతి హిమపాతాలు ఇలా జరుగుతాయి.
అప్పుడు అది కదిలే భౌగోళిక పదార్థం రకంపై ఆధారపడి ఉంటుంది: శిలలు, శిథిలాలు లేదా భూమి.
శిథిలాల ప్రవాహాలు, తరచుగా బురదప్రవాహాలు లేదా బురదజల్లులు అని పిలుస్తారు, ఇవి కొండచరియలు విరిగిపడే అత్యంత సాధారణ రకాల్లో ఉన్నాయి. రాతి జలపాతాలు కూడా సాధారణం.
కొండచరియలు విరిగిపడటం ఎందుకు జరుగుతుంది?
వాలును తయారు చేసే పదార్థాలు వాటిపై పనిచేసే శక్తులను నిరోధించడంలో విఫలమైనప్పుడు కొండచరియలు విరిగిపడతాయి.
అధిక వర్షపాతం, మంచు కరగడం, భూగర్భ జలాల్లో మార్పులు, భూకంపాలు, అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాలు లేదా మానవ కార్యకలాపాలు ఉన్నప్పుడు ఆ ఒత్తిడి పెరుగుతుంది.
భారతదేశంలో, రెమల్ తుఫాను సమయంలో సంభవించిన వర్షపాతం వల్ల ఏర్పడిన కొండచరియలు మిజోరాం రాష్ట్రంలో ఒక క్వారీ కూలిపోవడానికి కారణమని చెప్పబడింది.
యునైటెడ్ స్టేట్స్ యొక్క పశ్చిమ తీరం 2024 మొదటి నెలల్లో అనేక కొండచరియలు విరిగిపడటం, ఇళ్ళు మరియు తీరప్రాంతాలను నాశనం చేయడం మరియు కాలిఫోర్నియాలోని బిగ్ సుర్ ప్రాంతంలో రోడ్లను అడ్డుకోవడం జరిగింది. అవి తీవ్రమైన వాతావరణం, రాతిపతనం మరియు సాదా పాత గురుత్వాకర్షణ కారణంగా సంభవించాయి.
కొండచరియలు విరిగిపడటం మరియు బురదజల్లులను నివారించవచ్చా?
అవును, కొండచరియలు విరిగిపడటాన్ని నివారించవచ్చు. దీన్ని చేయడానికి సులభమైన మార్గం కొండచరియలు విరిగిపడటం మరియు బురదజల్లులకు కారణమయ్యే శక్తులను ఎదుర్కోవడం అని పరిశోధనలు సూచిస్తున్నాయి.
ఉపరితల మరియు ఉప-ఉపరితల డ్రైనేజీని మెరుగుపరచడం ద్వారా ఇది చేయవచ్చు; వాలు యొక్క ఆధారాన్ని బలోపేతం చేసే కుప్పలు, బట్రెస్‌లు మరియు రిటైనింగ్ గోడలను నిర్మించడం; లేదా శిధిలాలను మళ్లించడానికి మార్గాలను సృష్టించడం.
ఏటవాలుల దగ్గర, పర్వత అంచుల దగ్గర, డ్రైనేజీ మార్గాల దగ్గర లేదా సహజ కోత లోయల దగ్గర నిర్మించకూడదని US జియోలాజికల్ సర్వే సలహా ఇస్తుంది ఎందుకంటే చాలా తరచుగా, పారిశ్రామిక మరియు మైనింగ్ కార్యకలాపాలతో సహా మానవ కార్యకలాపాలు ప్రధాన కారణం. మిగిలినది ప్రకృతి ప్రతిస్పందన.
ముగింపు
ల్యాండ్‌స్లైడ్స్‌ & మడ్‌స్లైడ్స్‌ నివారణ సాధ్యమా? అనేది పూర్తిగా మన చేతిలో లేకపోయినా, సరైన ప్రణాళికలు, వృక్ష సంరక్షణ, డ్రైనేజ్ సిస్టమ్స్, మరియు ముందస్తు హెచ్చరికల ద్వారా ప్రమాదాన్ని గణనీయంగా తగ్గించవచ్చు. ప్రకృతిని కాపాడటం అంటే మనల్ని మనం కాపాడుకోవడమే. కాబట్టి, పర్వత ప్రాంతాల్లో నివసించే లేదా ప్రయాణించే ప్రతీ ఒక్కరూ అవగాహన పెంచుకొని జాగ్రత్తలు తీసుకుంటే, ఈ విపత్తుల ప్రభావం తక్కువ అవుతుంది.